|
|
|
| ECLI:NL:RBGEL:2018:5399 | | | | | Datum uitspraak | : | 05-12-2018 | | Datum gepubliceerd | : | 14-12-2018 | | Instantie | : | Rechtbank Gelderland | | Zaaknummers | : | C/05/259928/ HA ZA 14-121 | | Rechtsgebied | : | Civiel recht | | Indicatie | : | Vervolg op ECLI:NL:RBGEL:2016:347 en ECLI:NL:RBGEL:2016:1583 (bevoegdheidsincident). Na beantwoording door het HvJ EU van prejudiciële vragen van de rechtbank met betrekking tot de uitleg van de artikelen 27 en 30 EEX-Verordening.
Hoofdzaak. Vordering tot schadevergoeding wegens onrechtmatig handelen gedaagden. Hebben gedaagden met een voormalige werknemer van eiseressen samengespannen tot het plegen van fraude met facturen en verduistering van materialen?
Bevoegdheid Nederlandse rechter. Toepasselijk recht. Stelplicht en bewijslast. | | Trefwoorden | : | arbeidsovereenkomst | | | landbouw | | | tarieven | | | wettelijke rente | | | | Uitspraak | vonnis
RECHTBANK GELDERLAND
Team kanton en handelsrecht
Zittingsplaats Arnhem
zaaknummer / rolnummer: C/05/259928 / HA ZA 14-121 / 167
Vonnis van 5 december 2018
in de zaak van
1. de naamloze vennootschap naar Belgisch recht
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] N.V.,
gevestigd te [adres 1],
2. de naamloze vennootschap naar Belgisch recht
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie 2]
,
gevestigd te [adres 2],
eiseressen in conventie,
verweersters in reconventie,
advocaat mr. L.J.P.E. Donckers-Corten te Breda,
tegen
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
VSB MACHINEVERHUUR B.V.,
gevestigd te Druten,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
[gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie]
,
gevestigd te Druten,
3. [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie],
wonende te Druten,
gedaagden in conventie,
eisers in reconventie,
advocaat mr. R.F.W. van Seumeren te 's-Hertogenbosch.
Eiseressen zullen hierna gezamenlijk [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] (enkelvoud) worden genoemd, dan wel afzonderlijk [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] en [eiseres in conventie, verweerster in reconventie 2]. Gedaagden zullen hierna gezamenlijk VSB (enkelvoud) worden genoemd, dan wel afzonderlijk VSB Machineverhuur, [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] en [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] .
1De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
het tussenvonnis van 14 juni 2017
de conclusie van antwoord in reconventie met producties
het verkort proces-verbaal van comparitie van 7 december 2017. Namens VSB zijn daarbij spreekaantekeningen overgelegd. Deze aantekeningen maken deel uit van het dossier.
1.2.
Ter gelegenheid van de comparitie van partijen heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] haar eis gewijzigd c.q. verminderd. De eiswijziging is vastgelegd in het proces-verbaal van de comparitie.
1.3.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2De feiten
2.1.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] en [eiseres in conventie, verweerster in reconventie 2] maken deel uit van de [naam bedrijf] en leggen zich toe op de aannemingsactiviteiten binnen deze groep. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] houdt zich bezig met grondwerken, infrastructuurwerken, milieuprojecten, hydraulische geniewerken en afbraakwerken.
2.2.
VSB Machineverhuur houdt zich bezig met de verhuur van onroerend goed, (landbouw)machines en transportmiddelen. Het onroerend goed, de transportmiddelen en machines van VSB Machineverhuur worden permanent verhuurd aan [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] . [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] is evenals zijn echtgenote directeur en bestuurder van VSB Machineverhuur en VSB Machineverhuur is enig aandeelhouder en bestuurder van [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] , welke vennootschap ook handelt onder de naam VSB Groep.
2.3.
Op 1 maart 2012 is [projectleider Aertssen] (hierna: [projectleider Aertssen] ) in dienst getreden van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] in de functie van projectleider.
2.4.
In de periode van juli 2012 tot en met 8 maart 2013 heeft [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] (VSB Groep) in opdracht van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] diverse werkzaamheden verricht en materialen aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] verkocht en geleverd.
2.5.
Bij de stukken bevindt zich een schriftelijk stuk, getiteld ‘Bestelbon’, gedateerd 7 september 2012 (productie A.31 bij dagvaarding), afkomstig van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] , bestemd voor ‘VSB Groep BV’, en ondertekend door [projectleider Aertssen] . Daarin staat, voor zover van belang:
Betreft: W25437 – Ineos Zwijndrecht
(…)
Zoals overeengekomen, bevestigen wij hierbij de uitvoering en sturen wij hier bijgevoegd onze algemene aankoopvoorwaarden voor bovenvermeld project.
Het maken van een 1500 m1 dijklichaam volgens tekening (…) (al in jullie bezit)
Het aanbrengen van een 1500m1 wired mesh over de breedte van het dijklichaam
Het aanbrengen van een 1500m1 biodegradeerbare verzelmat over de breedte van het dijklichaam
Het aanbrengen van een 1500m1steenslagkern in het hart van het dijklichaam van ca 20x20 cm
Al deze werkzaamheden worden uitgevoerd voor de prijs van 18.65€/m.
Contactpersoon werf – [projectleider Aertssen] : (…)
2.6.
Begin maart 2013 heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] een intern onderzoek verricht naar de activiteiten van [projectleider Aertssen] wegens een verdenking van fraude. Op 11 maart 2013 is met wederzijdse instemming de arbeidsovereenkomst tussen [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] en [projectleider Aertssen] met onmiddellijke ingang beëindigd.
2.7.
VSB Groep heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] in totaal 20 facturen gestuurd, voor een totaalbedrag van € 360.380,00. Deze facturen zijn door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] voldaan met uitzondering van vier facturen:
- de factuur d.d. 13 februari 2013 ad € 700,00;
- de factuur d.d. 25 februari 2013 ad € 37.240,00;
- de factuur d.d. 8 maart 2013 ad € 65.370,00;
- de factuur d.d. 8 maart 2013 ad € 28.900,00;
waarmee in totaal een bedrag van € 132.210,00 onbetaald is gebleven.
2.8.
Op 26 maart 2013 heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] bij de onderzoeksrechter van de rechtbank van eerste aanleg te Antwerpen (België) een ‘klacht met burgerlijke partijstelling’ ingediend tegen [projectleider Aertssen] , de firma naar Nederlands recht die handelt onder de naam VSB Groep B.V. (bestaande uit de vennootschappen [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] en VSB Machineverhuur B.V.), [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] , [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] en X (in deze omschreven als alle personen die in de loop van het gerechtelijk onderzoek zouden blijken deelgenomen te hebben aan strafbare feiten zoals aanhangig gemaakt bij huidige klacht) (productie A bij dagvaarding).
2.9.
Op 26 april 2013 heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] aan de voorzieningenrechter te Arnhem verlof gevraagd voor het leggen van conservatoir beslag ten laste van VSB Machineverhuur en [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] . In het verzoekschrift is opgenomen dat met de in België ingediende klacht met burgerlijke partijstelling reeds een eis in de hoofdzaak aanhangig was. Op 26 april 2013 heeft de voorzieningenrechter verlof verleend zonder daarbij een termijn te stellen voor het instellen van de eis in de hoofdzaak zoals bedoeld in artikel 700 lid 3 Rv. Op 1 mei 2013 heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] conservatoir beslag laten leggen ten laste van VSB Machineverhuur en [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] onder de Coöperatieve Rabobank Maas en Waal U.A. te Druten, alsmede ten laste van VSB Machineverhuur op een aan haar in eigendom toebehorende onroerende zaak (bedrijfspand) aan de [adres 3].
Op vordering van VSB Machineverhuur en [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] heeft de voorzieningenrechter te Arnhem bij vonnis in kort geding van 18 juli 2013 [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] veroordeeld de gelegde beslagen op te heffen. In het vonnis is overwogen dat de klacht met burgerlijke partijstelling niet kan gelden als eis in de hoofdzaak in de zin van artikel 700 lid 3 Rv (productie M bij dagvaarding).
2.10.
Op 19 juli 2013 heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] aan de voorzieningenrechter te Arnhem opnieuw verlof gevraagd voor het leggen van conservatoir beslag ten laste van VSB Machineverhuur en [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] . De voorzieningenrechter heeft het verlof verleend op 25 juli 2013 en daarbij de voorwaarde gesteld dat de eis in de hoofdzaak binnen 30 dagen na het leggen van het beslag moet worden ingesteld. Met dat verlof heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] op 29 juli 2013 opnieuw conservatoir beslag gelegd ten laste van VSB Machineverhuur en [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] onder de Coöperatieve Rabobank Maas en Waal U.A. te Druten, alsmede ten laste van VSB Machineverhuur op een aan haar in eigendom toebehorende onroerende zaak (bedrijfspand) aan de [adres 3]. Bij beschikking van 23 augustus 2013 heeft de voorzieningenrechter bovengenoemde termijn voor het instellen van de eis in de hoofdzaak met 14 dagen verlengd. Bij dagvaarding van 11 september 2013 is de dagvaarding in de onderhavige procedure uitgebracht.
2.11.
In deze procedure heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] een bevoegdheidsincident opgeworpen met een beroep op de artikelen 27 lid 2 en 28 EEX-Verordening. In dat kader heeft de rechtbank prejudiciële vragen gesteld aan het Hof van Justitie. Voor het verloop van de procedure en de beslissingen op dit punt verwijst de rechtbank naar de vonnissen in incident van deze rechtbank van 16 juli 2014, 12 november 2014, 13 januari 2016, 9 maart 2016, 8 maart 2017 en 14 juni 2017. In het vonnis van 8 maart 2017 heeft de rechtbank de vordering van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] tot onbevoegdverklaring afgewezen en de zaak naar de rol verwezen teneinde in deze procedure voort te procederen in de hoofdzaak.
3Het geschil
in conventie
3.1.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] vordert, na wijziging c.q. vermindering van eis, bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad:
I. te verklaren voor recht dat VSB jegens haar aansprakelijk is voor de schade als gevolg van onrechtmatig handelen als omschreven in de dagvaarding;
II. VSB te veroordelen tot betaling van een bedrag van € 145.784,12, althans € 142.859,12 aan schadevergoeding, althans een door de rechtbank te bepalen bedrag, vermeerderd met wettelijke rente;
III. VSB te veroordelen in de proceskosten, waaronder de nakosten.
3.2.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat VSB onrechtmatig jegens haar heeft gehandeld door, kort gezegd, samen te spannen met [projectleider Aertssen] en te frauderen met facturen, welke fraude heeft bestaan uit: I) het factureren van fictieve prestaties en II) het verduisteren van leveringen van goederen (materialen), die aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] zijn gefactureerd en door haar zijn betaald. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] houdt [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] en [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] aansprakelijk voor de als gevolg daarvan door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] geleden schade op grond van onrechtmatige daad. VSB Machineverhuur is primair aansprakelijk omdat zij verweven is en vereenzelvigd kan worden met [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] , dan wel subsidiair op grond van bestuurdersaansprakelijkheid.
3.3.
VSB betwist dat zij zich schuldig heeft gemaakt aan frauduleuze handelingen. Er bestonden zakelijke contacten tussen [projectleider Aertssen] als projectleider bij [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] enerzijds en Van Sommeren Bestratingen anderzijds. De werkzaamheden, leveringen en transporten zijn in opdracht van [projectleider Aertssen] (namens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] ) uitgevoerd en de facturen daarvoor zijn door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] geaccordeerd. VSB betwist dat VSB Machineverhuur kan worden vereenzelvigd met [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] . VSB betwist verder dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] schade heeft geleden en stelt ten slotte dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] eigen schuld heeft, nu de gestelde frauduleuze handelingen destijds zijn verricht door een eigen werknemer van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] , [projectleider Aertssen] .
3.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
in reconventie
3.5.
VSB vordert, bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad:
1. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] te veroordelen tot betaling aan [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] van een bedrag van € 132.210,00, te vermeerderen met wettelijke handelsrente, althans wettelijke rente;
2. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] te veroordelen tot betaling van € 2.097,10 wegens buitengerechtelijke kosten;
3. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] te veroordelen om binnen 10 dagen na het wijzen van dit vonnis het beslag op de onroerende zaak van VSB Machineverhuur aan de [adres 3] op te (laten) heffen door middel van doorhaling hiervan in het Kadaster, op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 500,00 per dag dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] met dit gebod in gebreke blijft;
4. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] te veroordelen in de proceskosten in conventie en in reconventie, inclusief nakosten, te vermeerderen met de wettelijke rente over de proceskosten en nakosten vanaf 14 dagen na het wijzen van dit vonnis.
3.6.
[gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] maakt aanspraak op betaling van de nog openstaande vier facturen tot een totaalbedrag van € 132.210,00, vermeerderd met wettelijke handelsrente en buitengerechtelijke kosten. Aangezien [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] geen vordering heeft op VSB, dient zij het onder VSB Machineverhuur gelegde beslag op te heffen.
3.7.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] voert aan dat als gevolg van de in conventie aan VSB verweten gedragingen de facturen van VSB ongegrond zijn en voor zover de facturen wel gegrond zouden zijn, beroept zij zich op verrekening met de in conventie ingestelde vorderingen. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] voert verder verweer tegen opheffing van het beslag. Zij voert aan dat, indien zij in deze procedure in het ongelijk wordt gesteld, zij er recht en belang bij heeft om haar vordering in hoger beroep aan het gerechtshof voor te leggen, waarbij haar tot zekerheid gelegde beslag gehandhaafd dient te blijven.
3.8.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4De beoordeling
in conventie
Rechtsmacht en toepasselijk recht
4.1.
Op grond van artikel 2 van de EEX-Verordening, zoals die gold ten tijde van dagvaarden, heeft de Nederlandse rechter rechtsmacht. Voor zover het geschil op onderdelen betrekking heeft op internationaal vervoer en het Verdrag betreffende de overeenkomst tot internationaal vervoer van goederen over de weg (CMR-Verdrag) van toepassing zal blijken te zijn, heeft de Nederlandse rechter rechtsmacht op grond van artikel 31 lid 1 onder a van dat verdrag. De rechtbank Gelderland, locatie Arnhem, is bevoegd op grond van artikel 99 Rv.
4.2.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] baseert haar vordering op onrechtmatige daad en stelt dat ingevolge artikel 4 van Verordening (EG) nr. 864/2007 betreffende het recht dat van toepassing is op niet-contractuele verbintenissen (Rome II) op het geschil in conventie Belgisch recht van toepassing, aangezien de schade in België wordt geleden. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] miskent daarmee echter dat uit de stukken blijkt dat [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] en [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] diverse overeenkomsten hebben gesloten, op grond waarvan [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] materialen heeft verkocht en geleverd en in opdracht van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] ( [projectleider Aertssen] ) werkzaamheden in regie heeft uitgevoerd op basis van voorafgaande (prijs)afspraken. Voor zover uit de stellingen van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] dus voortvloeit dat zij VSB verwijt dat zij haar contractuele verplichtingen niet of niet juist is nagekomen, dient de bepaling van het toepasselijke recht plaats te vinden aan de hand van Verordening (EG) nr. 593/2008 inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst (Rome I). Nu niet gesteld of gebleken is, dat door partijen een keuze is gedaan ten aanzien van het toepasselijke recht, is op grond van artikel 4 lid 2 Rome I in dat geval Nederlands recht van toepassing, nu in het onderhavige geval VSB de partij is die de kenmerkende prestatie van de overeenkomst moest verrichten en zij haar gewone verblijfplaats heeft in Nederland. Voor zover op onderdelen van het geschil tussen partijen de materiële bepalingen van het CMR-Verdrag van toepassing zullen blijken te zijn, dient, voor zover deze bepalingen onderwerpen niet of niet volledig regelen, de vraag welk recht van toepassing is eveneens te worden beoordeeld aan de hand van Rome I. Bij gebreke van een rechtskeuze wordt het toepasselijke recht dan bepaald aan de hand van artikel 5 lid 1 Rome I.
4.3.
De rechtbank voegt aan het voorgaande nog toe dat, anders dan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] kennelijk wil betogen in de inleidende dagvaarding (punt 38 e.v.), haar vorderingen in de onderhavige procedure - in afwijking van de in België gevoerde klachtprocedure met burgerlijke partijstelling - niet gestoeld zijn op noch hun oorsprong vinden in een strafrechtelijke vervolging en veroordeling voor een of meer misdrijven. De vorderingen van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] in deze procedure zijn gericht op schadevergoeding wegens onrechtmatig handelen (dan wel in voorkomende gevallen niet-nakoming van contractuele verplichtingen) en dienen binnen dit civielrechtelijke toetsingskader te worden beoordeeld. Daarbij geldt dat ongeacht het toepasselijke materiële recht, in deze procedure Nederlands procesrecht van toepassing is, waaronder de regels van stelplicht en bewijslast.
Eiswijziging
4.4.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] vordert in de inleidende dagvaarding een verklaring voor recht dat VSB jegens haar aansprakelijk is voor de schade, nader op te maken bij staat, als gevolg van onrechtmatig handelen als omschreven in de dagvaarding en veroordeling van VSB tot betaling van een voorschot op de schadevergoeding van € 200.000,00. Ter gelegenheid van de comparitie heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] haar eis gewijzigd, in die zin dat zij niet langer verwijzing naar de schadestaatprocedure vordert, maar veroordeling van VSB tot betaling van een bedrag van € 145.784,12, althans € 142.859,12 aan schadevergoeding, zoals door haar begroot in haar conclusie van antwoord in reconventie. Met instemming van VSB, die zich niet heeft verzet tegen de eiswijziging, is deze vastgelegd in het proces-verbaal van comparitie.
Onrechtmatig handelen
4.5.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] omschrijft het door VSB gepleegde onrechtmatig handelen (fraude) in de inleidende dagvaarding als volgt:
het factureren van fictieve prestaties: er werden uren in rekening gebracht die niet waren verricht, gewerkt met overdreven tarieven en voor werkzaamheden gefactureerd die niet waren uitgevoerd. Deze handelingen zijn mogelijk geweest omdat [projectleider Aertssen] zijn functie als projectleider misbruikte. Hij stond samen met [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] aan de basis van de fraude, doordat beiden de facturen vervalsten voordat ze aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] werden gestuurd. Gezien zijn positie als projectleider kon [projectleider Aertssen] de controle van deze facturen veinzen en ze goedkeuren en uitbetalen aan VSB;
het verduisteren van goederen (materialen): er werden goederen, die door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] waren besteld, aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] gefactureerd (en door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] betaald), maar deze goederen werden verduisterd/gestolen door [projectleider Aertssen] en [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] (en VSB Groep). [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat [projectleider Aertssen] deze ‘modus operandi’ eerder heeft aangewend bij een ander bedrijf en dat hij daarvoor strafrechtelijk veroordeeld is.
4.6.
De vorderingen van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] zijn gegrond op de stelling dat VSB zich (mede) schuldig heeft gemaakt aan frauduleuze handelingen door met [projectleider Aertssen] samen te spannen. De rechtbank stelt voorop dat, voor zover blijkt dat [projectleider Aertssen] zich in de periode dat hij in dienst van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] is geweest schuldig heeft gemaakt aan frauduleuze handelingen, die handelingen in beginsel niet kunnen worden toegerekend aan VSB. De enkele omstandigheid dat VSB werkzaam is geweest ten behoeve van werken waarvan [projectleider Aertssen] destijds projectleider is geweest en waarbij [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] achteraf meent onregelmatigheden in de facturen te hebben geconstateerd, rechtvaardigt nog niet de conclusie dat VSB daar ook bij betrokken is geweest en/of met [projectleider Aertssen] heeft samengespannen om te frauderen met facturen en/of het verduisteren van materialen. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] zal dat moeten aantonen. De door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] in België aanhangig gemaakte procedure (klacht met burgerlijke partijstelling) levert daarvoor in ieder geval geen bewijs op. Naar aanleiding van het gerechtelijk onderzoek in België heeft de raadkamer van de rechtbank van eerste aanleg Antwerpen beslist dat er geen reden is voor vervolging van [projectleider Aertssen] , VSB Machineverhuur, [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] en [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] . Het door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] tegen die beslissing ingestelde hoger beroep is ongegrond verklaard en het daartegen ingestelde beroep in cassatie is verworpen.
4.7.
In de inleidende dagvaarding verwijst [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] voor een overzicht van vermeende frauduleuze handelingen van [projectleider Aertssen] en VSB naar de klacht met burgerlijke partijstelling, maar in haar conclusie van antwoord in reconventie richt [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] zich voor de onderbouwing van haar stellingen uitdrukkelijk en specifiek op twee werken, waar [projectleider Aertssen] als projectleider optrad: het werk Ghelamco (een voetbalstadion in Gent), waar [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] optrad als onderaannemer van Ghelamco, en het werk Ineos (een petrochemisch bedrijf in de haven van Zwijndrecht), waarvan BAM Cei de Meyer (hierna: BAM) de (hoofd)aannemer was. Hoewel een antwoordconclusie in reconventie niet bedoeld is voor een (nadere) concretisering en onderbouwing van de stellingen in conventie, heeft VSB voorafgaand aan de zitting kennis genomen van de specifieke verwijten waar [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] thans haar vorderingen op baseert. Ter gelegenheid van de comparitie van partijen heeft VSB gelegenheid gehad op deze punten te reageren, hetgeen zij ook heeft gedaan, zowel mondeling als in haar schriftelijke spreekaantekeningen, zodat zij voldoende gelegenheid heeft gehad om verweer te voeren tegen de door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] geformuleerde verwijten.
4.8.
De rechtbank overweegt verder dat er behalve de onder 2.5 geciteerde ‘Bestelbon’ door partijen geen andere schriftelijke overeenkomsten en/of opdrachtbonnen zijn overgelegd, waaruit zou kunnen blijken wat partijen met betrekking tot de inzet van VSB bij werkzaamheden ten behoeve van werken van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] of de verkoop en levering van materialen aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] zijn overeengekomen. Een overzicht van opdrachten die – met vermelding van condities en prijzen – door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] aan VSB zijn verstrekt, ontbreekt. Vaststaat dat de opdrachten van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] aan VSB telkens werden gegeven door [projectleider Aertssen] in zijn hoedanigheid van projectleider van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] . Vaststaat ook dat de door VSB ingediende factureren niet alleen door [projectleider Aertssen] werden geaccordeerd. [projectleider Aertssen] was een van de drie personen binnen [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] die toezicht hielden op de facturen van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] . Verder was [projectleider Aertssen] alleen bevoegd tot een bedrag van € 25.000,00. Een en ander blijkt uit de functieomschrijving van [projectleider Aertssen] (productie A.3.2 bij dagvaarding). VSB heeft onweersproken aangevoerd dat de facturen die zij aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stuurde soms door vijf personen binnen [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] voor akkoord werden geparafeerd, zoals bijvoorbeeld de als productie 10 bij conclusie van antwoord/eis in reconventie overgelegde factuur, gedateerd 28 september 2012, die ook geparafeerd is door de directe leidinggevende van [projectleider Aertssen] , de heer [leidinggevende Aertssen] , evenals de factuur van 6 november 2012, overgelegd als productie A.15.7 bij dagvaarding. Voor zover [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] zich op het standpunt stelt dat [projectleider Aertssen] volstrekt alleen te werk kon gaan, zonder toezicht en/of controle van andere personen binnen [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] , waardoor zij geen enkel zicht had op wat er zich ‘afspeelde’, wordt zij daarin niet gevolgd.
4.9.
Ten slotte overweegt de rechtbank dat de insteek van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] bij deze procedure oorspronkelijk de klacht met burgerlijke partijstelling was met het oog op het verkrijgen van een strafrechtelijke veroordeling van VSB in België. Dat blijkt ook uit de (niet civielrechtelijke) terminologie die [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] hanteert, zoals ‘fraude’, ‘oplichting’ en ‘verduistering’. Ook nadat de procedure in België niet tot vervolging had geleid en de civiele procedure bij deze rechtbank werd voortgezet, heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] behalve de aanduiding ‘onrechtmatig handelen’ geen duidelijke civielrechtelijke stellingen ingenomen. De onrechtmatige daad is volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] gelegen in de gestelde samenzwering, fraude, oplichting en verduistering en gezien de stellingen die [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] inneemt acht de rechtbank zich dan ook gebonden aan deze benadering. De rechtbank zal de door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] aan VSB verweten onrechtmatige handelingen hierna per punt bespreken.
Het werk Ghelamco in Gent
1. Verduistering antraciet klinkers (€ 25.453,80 + € 3.840,00 transportkosten)
4.10.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat tussen 8 november en 3 december 2012 bij de firma Stradus Infra N.V. (hierna: Stradus) in Heusen-Zolder verschillende bestellingen zijn gedaan van antraciet klinkers (in totaal 16 ritten). De totale waarde van de klinkers bedroeg € 25.453,80. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] heeft de factuur daarvoor aan Stradus voldaan. VSB heeft naar eigen zeggen de klinkers vervoerd naar het werk Ghelamco voor een bedrag van in totaal € 3.840,00, maar [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] betwist dat op het werk Ghelamco antraciet klinkers zijn afgeleverd en dat er voor de bestratingswerkzaamheden daar antraciet klinkers zijn gebruikt. Verder had [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] naar eigen zeggen haar bestratingswerkzaamheden op dit werk al op 30 september 2012 afgerond en haar opdrachtgever, hoofdaannemer Ghelamco, daarvoor ook al gefactureerd.
4.11.
Het betreft hier het vervoer van goederen waarbij de plaats van inontvangstneming van de goederen en de plaats bestemd voor de aflevering in hetzelfde land liggen, zodat het CMR-Verdrag niet van toepassing is (artikel 1 lid 1 CMR). De CMR-documenten kunnen echter wel als bewijs dienen voor het vervoer van de goederen alsmede, indien ze zijn ondertekend voor ontvangst, als bewijs dat de goederen zijn afgeleverd. Voor zover [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat de goederen niet zijn afgeleverd en dat de CMR-documenten door VSB zijn vervalst, rust de bewijslast van die stellingen op [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] .
4.12.
De rechtbank overweegt dat de twee door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] overgelegde verklaringen van kraanmachinist [kraanmachinist] en [kraanmachinist] (producties A.29 en A.27 bij dagvaarding) niet veel zeggen en slechts vermelden dat men “geen weet heeft” van de levering of plaatsing van antraciet klinkers.
Verder valt uit het feit dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] haar opdrachtgever Ghelamco een factuur heeft gestuurd voor bestratingswerkzaamheden in de maand september 2012 niet af te leiden op welke datum [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] haar werkzaamheden in Gent heeft afgerond. Op de bij de factuur gevoegde ‘Vorderingsstaat Nr. 2’ over de maand september 2012 (productie Z.3 van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] ) staan diverse kolommen met aantallen gelegde en geleverde stuks en vierkante meters klinkers en materialen, zoals ‘Totaal vorige staten’, ‘Uitgevoerd deze maand’ en ‘Totaal tot heden’. Niets wijst er op dat de werkzaamheden van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] op het werk in Gent eind september 2012 waren afgerond.
4.13.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] wijst verder op een e-mailbericht van [projectleider Aertssen] aan [medewerker Van Sommeren Bestrating] (medewerker van [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] , hierna: [medewerker Van Sommeren Bestrating] ) van 5 december 2012, waarin hij aan [medewerker Van Sommeren Bestrating] schrijft: “ [medewerker Van Sommeren Bestrating] , stuur mij even een overzicht hoe de factuur er uit zal zien als we alles er op zetten. Mvg,” en een e-mailbericht van diezelfde datum van [medewerker Van Sommeren Bestrating] aan [projectleider Aertssen] , met als bijlage een tabel, waarin melding wordt gemaakt van 16 ritten in de periode 8 november – 3 december 2012, totaal 120,75 uren tegen een uurtarief van € 75,00, in totaal een bedrag van € 9.056,25. Op 10 december 2012 stuurt [medewerker Van Sommeren Bestrating] aan [projectleider Aertssen] een e-mailbericht, dit keer zonder tabel als bijlage, waarin staat: “Beste Heer [projectleider Aertssen] , Hierbij het overzicht betreffende het werk Gent (transport betonstenen). 16 vrachten à euro 240,00 = euro 3.840,00. Totaal te factureren: euro 3.840 ex btw (…)”.
4.14.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] schrijft hierover in haar conclusie van antwoord in reconventie dat het vooralsnog onduidelijk is waarom VSB Groep en [projectleider Aertssen] uiteindelijk beslisten om dit transport af te rekenen tegen een lagere prijs, namelijk € 3.840,00 ex btw in plaats van het vooraf gecalculeerde bedrag van € 9.056,25, doch dit houdt volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] verband met het ‘fictieve karakter ervan’. Bovendien is volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] het vervoer van klinkers door Stradus normaal gratis, alleen in dit specifieke geval ‘Af fabriek’.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt zich verder ernstige vragen bij het feit dat een Nederlandse transporteur uit Druten een transport uitvoert in België tussen Heusden-Zolder en Gent. Volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] is dat een grote omweg en was dat economisch zinloos. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat dat in werkelijkheid ook nooit de bedoeling was; de bedoeling was om de klinkers op te halen in Heusden-Zolder en ze vervolgens te verduisteren. Om deze verduistering te verdoezelen droegen VSB en [projectleider Aertssen] er zorg voor om bij de bestellingen bij de firma Stradus de kans op contact met de firma [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] te minimaliseren door enkel het gsm-nummer van [projectleider Aertssen] te vermelden als contact en de leveringen te registeren ‘Af fabriek’, aldus [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] .
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt verder dat VSB en [projectleider Aertssen] zich duidelijk “verraden” hebben door de CMR-documenten, die zijn opgemaakt op het afleveradres van het werk van Ghelamco in Gent, terwijl de facturen van Stradus steeds vermelden: “Afleveradres [naam 1] / Nico 0493/23 66 66”. Volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] is deze laatste vermelding opgegeven door [projectleider Aertssen] , die zich in de (fictieve) leverplaats vergist moet hebben. Ook blijkt volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] uit de door VSB opgestelde CMR-documenten dat deze vervalst zijn, evenals de verklaringen van de chauffeurs (punt 19 van de conclusie van antwoord in reconventie).
4.15.
VSB voert aan dat de klinkers door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] bij Stradus waren besteld voor een werk in Ekeren ( [naam 1] ). Kennelijk was die bestelling verkeerd (punt 67 conclusie van antwoord/eis in reconventie), dan wel heeft [naam 1] de klinkers afgekeurd (punt 6 van de spreekaantekeningen van mr. Van Seumeren), waarna [projectleider Aertssen] aan [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] opdracht heeft gegeven de klinkers af te leveren bij het stadion in Gent. [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] wilde de transporten van Heusden-Zolder naar Gent doen op regiebasis, maar heeft op verzoek van [projectleider Aertssen] een prijs gemaakt.
4.16.
De rechtbank overweegt allereerst dat uit het feit dat [medewerker Van Sommeren Bestrating] eerst een hoger bedrag aan [projectleider Aertssen] heeft doorgegeven en later een lager bedrag in rekening brengt voor 16 ritten naar Gent, niets zegt over een fictieve levering, zoals [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] suggereert.
Dat de klinkers door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] bij Stradus waren besteld voor een werk in Ekeren volgt uit de door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] als productie A.25.1 bij dagvaarding overgelegde facturen van Stradus aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] . Dat de klinkers vervolgens niet naar het werk in Ekeren zijn getransporteerd, is door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] niet betwist. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] heeft verder niet betwist dat [projectleider Aertssen] aan [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] opdracht heeft gegeven de klinkers af te leveren bij het stadion in Gent. Dat verklaart ook waarom er op de facturen een ander adres staat dan op de CMR-documenten.
4.17.
Dat de klinkers niet in Gent zijn aangekomen/afgeleverd, wordt door VSB uitdrukkelijk betwist, onder verwijzing naar foto’s van het opslagterrein waar de bestratingsmaterialen zijn geleverd (productie 4 bij conclusie van antwoord/eis in reconventie), de door haar overgelegde afleverbonnen (voor het afhalen van de klinkers bij Stradus), CMR-documenten (voor de aflevering van de klinkers in Gent), alsmede de verklaringen van een aantal van haar chauffeurs.
4.18.
In punt van 21 van haar conclusie van antwoord in reconventie gaat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] c.s. in op een aantal specifieke CMR-documenten in relatie tot door sommige chauffeurs afgelegde verklaringen over hun ritten voor VSB en de door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] geconstateerde ‘discrepanties’ ten aanzien van de ondertekening van de afleverbonnen en CMR-documenten.
4.19.
VSB heeft bij conclusie van antwoord in conventie/eis in reconventie (productie 17) de factuur voor de 16 ritten naar Gent met bijbehorende CMR-documenten overgelegd. Verder heeft VSB verklaringen van vier chauffeurs overgelegd, die werkzaam waren voor dan wel ingehuurd waren door [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] ( [chauffeur Van Sommeren Bestrating] , [chauffeur Van Sommeren Bestrating] , [chauffeur Van Sommeren Bestrating] en [chauffeur Van Sommeren Bestrating] , productie 16) en die verklaren op diverse data bestratingsmaterialen te hebben afgeleverd bij het nieuwe stadion in Gent. Uit die stukken blijkt genoegzaam dat het bestratingsmateriaal bij Stradus is afgehaald, is vervoerd door [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] en is afgeleverd en in ontvangst genomen op het afleveradres in Gent, aldus VSB.
4.20.
VSB heeft op de comparitie verder toegelicht dat er meerdere chauffeurs hebben gereden, niet alleen de vier waarvan er verklaringen zijn overgelegd, waaronder de heer [chauffeur Van Sommeren Bestrating] , die een van de afleverbonnen van Stradus heeft ondertekend. Verder waren er ook ingeleende chauffeurs. Van niet alle chauffeurs heeft VSB destijds verklaringen ontvangen. [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft ter zitting verder verklaard dat de afleverbonnen niet altijd worden getekend door de chauffeur, dat dat soms gebeurt op het kantoor van het bedrijf waar de materialen zijn afgehaald, en soms helemaal niet. Vandaar dat er ook afleverbonnen zijn zonder handtekening. Ten aanzien van de handtekeningen op de CMR-documenten heeft [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] verklaard dat de CMR-documenten worden afgetekend op de locatie waar de materialen worden afgeleverd door degene die ze in ontvangst neemt, niet door de chauffeur.
4.21.
De rechtbank overweegt dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] een en ander niet heeft weersproken, maar ter zitting in reactie hierop nog heeft gesteld dat [kraanmachinist] en [kraanmachinist] in afwezigheid van [projectleider Aertssen] als enigen bevoegd waren op het werk in Gent voor de ontvangst van materialen te tekenen en dat zij niet voor de bestellingen hebben getekend, althans dat hun handtekeningen op de CMR-documenten ontbreken. Daargelaten dat dit standpunt niet eerder door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] is ingenomen en door VSB ook wordt betwist dat alleen [kraanmachinist] en [kraanmachinist] tekeningsbevoegd waren, betekent de afwezigheid van hun handtekeningen op de desbetreffende CMR-documenten nog niet dat de VSB de klinkers niet in Gent heeft afgeleverd. De rechtbank concludeert op grond van het voorgaande dat de door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] beschreven ‘discrepanties’ in de afleverbonnen en CMR-documenten, waarvoor door VSB plausibele verklaringen zijn gegeven die door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] ook niet (meer) zijn weersproken, niet aantonen dat VSB de antraciet klinkers heeft verduisterd.
2. Verduistering stelconplaten (€ 19.125,00)
4.22.
[medewerker Van Sommeren Bestrating] heeft bij e-mail van 13 december 2012 aan [projectleider Aertssen] geschreven:
“Geachte heer [projectleider Aertssen] ,
Hierbij het overzicht betreffende het werk Ottergemsesteenweg te Gent. Betreft verrichte leveringen stelconplaten: 225 stuks à euro 85,- euro 19.125,00 ex btw.”
Bij e-mail van 19 december 2012 heeft [projectleider Aertssen] namens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] aan [medewerker Van Sommeren Bestrating] (VSB Groep) goedkeuring verleend voor het factureren van voormeld bedrag. VSB Groep heeft op 19 december 2012 aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] een factuur gestuurd voor € 19.125,00, onder vermelding van: “Aan u verkocht en geleverd een partij verhardingsmateriaal ter waarde van: 19125.00 Werk: Ottergemsesteenweg te Gent Werknr.: W25797”.
4.23.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat de stelconplaten nooit zijn geleverd, onder verwijzing naar de verklaring van [kraanmachinist] , en dat zij deze post ook niet heeft doorgefactureerd aan Ghelamco. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat haar financieel directeur [financieel directeur] en directeur der werken [leidinggevende Aertssen] in het kader van een intern onderzoek naar het kantoor van VSB Groep zijn gegaan om meer uitleg te krijgen over de vermeende levering van de stelconplaten. Daar hebben zij een zeer verwarde uitleg gekregen en werd hen een kopie van de factuur en een bundeltje CMR-documenten gegeven. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat het duidelijk om valse stukken gaat, opgesteld naar aanleiding van het (aangekondigde) bezoek van de heren [financieel directeur] en [leidinggevende Aertssen] . [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] verwijst verder naar de eerder genoemde verklaringen van de chauffeurs [chauffeur Van Sommeren Bestrating] en [chauffeur Van Sommeren Bestrating] en de eerder genoemde CMR-documenten. Op sommige ritten waar beide chauffeurs hebben gereden heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] slechts één CMR-document aangetroffen.
4.24.
In tegenstelling tot het vervoer van de antraciet klinkers, betreft het hier het vervoer van goederen waarbij de plaats van inontvangstneming van de goederen en de plaats bestemd voor de aflevering in twee verschillende landen liggen en is het CMR-Verdrag van toepassing (artikel 1 lid 1 CMR). De CMR-documenten dienen als bewijs voor het vervoer van de goederen alsmede, indien ze zijn ondertekend voor ontvangst, als bewijs dat de goederen zijn afgeleverd. Voor zover [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat de goederen niet zijn afgeleverd en dat de CMR-documenten door VSB zijn vervalst, rust de bewijslast van die stellingen op [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] .
4.25.
De rechtbank overweegt allereerst dat wat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] aan haar opdrachtgever factureert VSB vanzelfsprekend niet regardeert. Verder verwijst [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] naar de door haar als productie A.25.2 bij dagvaarding overgelegde factuur en CMR-documenten. In het dossier van de rechtbank is als productie A.24.3 een factuur voor stelconplaten overgelegd, als productie A.25.1 negen facturen van Stradus Infra aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] en als productie A.25.2 twee CMR-documenten van het vervoer van een vracht bestratingsmateriaal van Stradus naar Gent op 20 en 26 november 2012. VSB heeft als productie 22 bij conclusie van antwoord/eis in reconventie 11 ondertekende CMR-documenten overgelegd met betrekking tot de aflevering van stelconplaten op het adres Ottergemsesteenweg in Gent. De rechtbank verwijst op dit punt ook naar hetgeen hiervoor ook al met betrekking tot de antraciet klinkers is overwogen, waar het gaat om de verklaringen van de chauffeurs en de gang van zaken met betrekking tot de ondertekening van de afleverbonnen en CMR-documenten. Ook op dit punt suggereert en vermoedt [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] veel, onder verwijzing naar ‘discrepanties’, maar concrete aanwijzingen voor de verduistering van de stelconplaten door VSB zijn daarmee niet gegeven.
4.26.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt verder dat de CMR-documenten in hetzelfde handschrift (“en allicht met dezelfde balpen”) zijn geschreven, wat volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] kan als de CMR-documenten op kantoor worden geschreven, maar dat zowel ten aanzien van de antraciet klinkers als de stelconplaten geldt dat de volgorde van de nummers van de CMR-documenten opvallend is, omdat die elkaar zeer kort opvolgen, en dat de nummers van de CMR-documenten van de stelconplaten, waarvan de levering in augustus en september 2012 zou zijn geweest, dus eerder dan de levering van de antraciet klinkers, veel hoger zijn (ca. 1.900 nummers) dan de nummers van de CMR-documenten van de antraciet klinkers. Daaruit concludeert [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] dat de CMR-documenten voor de stelconplaten vermoedelijk pas veel later zijn opgesteld en dus valselijk zijn opgemaakt. Van de CMR-documenten zou VSB volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] ook nog eens een blauw exemplaar (bestemd voor de geadresseerde) hebben verwijderd om “bedrieglijk en opzettelijk” de indruk te wekken dat dit exemplaar aan de geadresseerde, [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] , zou zijn afgegeven (punten 26 en 27 van de conclusie van antwoord in reconventie).
4.27.
VSB heeft ter zitting toegelicht dat vanwege het zeer beperkte aantal internationale transporten die zij uitvoert er slechts zelden CMR-documenten worden uitgeschreven. Dat is de reden dat de nummers van de CMR-documenten elkaar kunnen opvolgen. Deze worden alle op kantoor uitgeschreven, mogelijk met één balpen en in hetzelfde handschrift. Bij VSB liggen meerdere dozen met CMR-documenten, waar gebruik van kan worden gemaakt. De CMR-documenten worden dus niet altijd chronologisch of met oplopende of aflopende nummering gebruikt. Uit de overgelegde CMR-documenten blijkt volgens VSB dat de zaken zijn afgehaald, zijn vervoerd en zijn afgeleverd en in ontvangst zijn genomen. Dat geldt zowel voor de antraciet klinkers als de stelconplaten. VSB wijst op dit punt ook op een schriftelijke verklaring van [projectleider Aertssen] , gedateerd 14 maart 2013 (productie 12 bij conclusie van antwoord in conventie/eis in reconventie). Daarin verklaart [projectleider Aertssen] dat de leveringen en het transport van klinkers en stelconplaten aan de Ottergemsesteenweg Gent (werknummer [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] NV W25797) door VSB Groep zijn uitgevoerd en dat door VSB Groep facturen voor deze leveringen zijn gestuurd, nadat hij daarvoor zijn akkoord had gegeven. De leveringen van verhardingsmateriaal hebben plaatsgevonden van juli 2012 tot en met december 2012. [projectleider Aertssen] verklaart dat hij in zijn hoedanigheid van projectleider van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] deze verhardingsmaterialen heeft besteld bij VSB Groep en dat die materialen zijn geleverd conform opdracht met daarbij de bijbehorende leveringsbonnen en CMR-documenten, die door hem zijn ontvangen of via een uitvoerder op het betreffende werk bij hem zijn aangeleverd. Na zijn controle heeft hij VSB Groep akkoord gegeven voor facturatie, aldus [projectleider Aertssen] , die verklaart bereid te zijn het bovenstaande onder ede te verklaren.
4.28.
De rechtbank overweegt dat tegenover de stellingen van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] een deugdelijke, met stukken onderbouwde toelichting en verklaring van VSB staat, die die stellingen gemotiveerd weerspreekt. Het lijkt er wederom op dat bij [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] sprake is van vermoedens en dat zij (achteraf) zoekt naar discrepanties die in haar optiek die vermoedens zouden kunnen staven. Meer dan een verdachtmaking is het evenwel niet en aanwijzingen voor door VSB gepleegd onrechtmatig handelen levert een en ander niet op. Waaruit blijkt dat VSB “bedrieglijk en opzettelijk” de blauwe exemplaren van CMR-documenten heeft verwijderd, heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] verder niet toegelicht.
3. Fictieve facturering bestratingsmateriaal (€ 46.929,00, subsidiair € 44.044,00)
4.29.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] heeft van VSB drie facturen ontvangen voor bestratingsmateriaal voor het werk Ghelamco in Gent. In punt 28 van de conclusie van antwoord in reconventie stelt [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] dat het gaat om een totaalbedrag van € 39.729,00, maar dat berust kennelijk op een vergissing. De eerste factuur (11 juli 2012) voor 1.850 m² bedraagt € 32.079,00, de tweede factuur (20 juli 2012) voor 900 m² bedraagt € 11.025,00 evenals de derde factuur (17 september 2012). Opgeteld komen de facturen uit op een totaalbedrag van € 54.129,00 (ex btw). Dat komt overeen met het bedrag waarvan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] in de punten 33 en volgende van haar conclusie van antwoord in reconventie ook uitgaat.
4.30.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat de drie facturen zeer vaag zijn opgesteld en alleen vermelden ‘bestratingsmateriaal’ dan wel ‘betonklinkers’. Zij stelt dat bij controle dit bestratingsmateriaal niet blijkt overeen te stemmen met de klinkers die op het werk in Gent zijn afgeleverd. Volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] blijkt uit haar eigen factuur en de vorderingsstaat (productie Z.3) dat er 900 m² aan grijze klinkers is gelegd. Daarnaast werden er ook gele klinkers gelegd die afkomstig waren van een ander bedrijf. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] concludeert daaruit dat nooit (opgeteld) 3.650 m² aan klinkers is gelegd, dus ook niet kan zijn geleverd, zodat 2.750 m² “fictief en bedrieglijk” aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] in rekening is gebracht (punt 30 van de conclusie van antwoord in reconventie). Bovendien zijn volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] de eenheidsprijzen zwaar overdreven en verschillen ze per factuur (€ 17,34/m² en € 12,25/m²) en bedraagt de normale aanschafwaarde voor dit materiaal € 8,00/m². [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] heeft in onderaanneming gewerkt voor Ghelamco en ter zake van dit materiaal slechts € 10.125,00 (ex btw) aan Ghelamco in rekening kunnen brengen. Dat brengt de schade volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] op (€ 54.129,00 -/- € 10.125,00 =) € 44.004,00. Als voor de werkelijk geleverde hoeveelheid stenen van 900 m² wordt gerekend met een prijs van € 8,00/m², dan bedraagt de schade zelfs € 46.929,00 (ex btw), aldus [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] .
4.31.
VSB voert terecht aan dat de factuur en vorderingsstaat waarnaar [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] verwijst zien op leveringen en werkzaamheden in september 2012, terwijl de transporten van bestratingsmaterialen – en dat is door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] niet weersproken – al vanaf juli 2012 werden verricht. Nog daargelaten dat de facturering van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] aan haar opdrachtgever VSB niet regardeert, kan op grond van het feit dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] in september 2012 slechts 900 m² bij haar opdrachtgever in rekening zou hebben gebracht (hetgeen VSB betwist) ook niet zonder meer worden geconcludeerd dat reeds dáárom geen 3.650 m² klinkers door VSB kan zijn geleverd en dus dáárom 2.750 m² fictief zou zijn gefactureerd. Dat is slechts een redenering van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] , maar enige onderbouwing, laat staan bewijs voor die conclusie ontbreekt. Datzelfde geldt voor de door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] gestelde m²-prijs van de klinkers. Aanwijzingen dat een bepaalde m²-prijs was afgesproken zijn er niet. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] heeft op deze punten ook niets naders meer gesteld, laat staan onderbouwd.
4. Loopmatten (€ 600,00)
4.32.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat VSB haar teveel in rekening heeft gebracht, onder verwijzing naar de e-mailberichten van [medewerker Van Sommeren Bestrating] aan [projectleider Aertssen] (producties A.15.1 t/m 15.7 bij dagvaarding). [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat zij € 600,00 aan haar opdrachtgever in rekening heeft gebracht, terwijl zij twee facturen van VSB heeft ontvangen, één van € 600,00 en één van € 1.565,00. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] beticht VSB van oplichting en stelt haar schade op dit punt op € 600,00.
4.33.
Uit de overgelegde factuur (productie A.15.7) blijkt dat VSB Groep een bedrag van € 1.565,00 aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] in rekening heeft gebracht voor transport en huur van rubberen matten. VSB heeft ter zitting toegelicht dat zij naast de huur van de loopmatten ad € 965,00 ook tweemaal € 600,00 in rekening heeft gebracht voor de aan- en afvoer van de matten.
De rechtbank overweegt dat dat ook volgt uit de hiervoor aangehaalde e-mailberichten, waarin VSB dat aankondigt. Dat VSB in opdracht van [projectleider Aertssen] in plaats van “huur loopmatten 2 weken à euro 500,00 = euro 1.000 ex btw” op haar factuur de omschrijving “huur rubberen matten 965,00” gebruikt, wijst niet op fraude. Dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] zelf slechts € 600,00 aan Ghelamco in rekening heeft gebracht, regardeert VSB niet.
Het werk Ineos in Zwijndrecht (verlies € 166.037,90 / overfacturatie € 44.400,00)
4.34.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat VSB voor een totaalbedrag van € 228.992,50 aan haar heeft gefactureerd, terwijl [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] in die periode zelf slechts voor een bedrag van € 62.954,60 kon factureren aan haar opdrachtgever, hetgeen uitkomt op een verlies van € 166.037,90, terwijl [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] op dit werk juist een winst had verwacht.
4.35.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] begint in punt 38 van de conclusie van antwoord in reconventie met de opmerking dat de “volgende zaken intussen onlosmakelijk als fraude [kunnen] worden beschouwd welke dit verlies op de werf alvast gedeeltelijk staven”. Zij stelt dat [projectleider Aertssen] begin november 2012 aangeeft dat de “buit” op dat moment reeds € 26.500,00 bedraagt en dat er voor de daarop volgende maanden november 2012 t/m februari 2013 al zeker 358 uren werden overgefactureerd (voor minstens € 17.900,00). Zonder toelichting, die ontbreekt, wordt niet duidelijk waarop [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] met voorgaande opmerkingen doelt. Voor zover zij doelt op de e-mail van [projectleider Aertssen] aan [medewerker Van Sommeren Bestrating] van 2 november 2012 (productie A.20.6 bij dagvaarding), waarin [projectleider Aertssen] schrijft dat er een verschil is van € 26.500,00 tussen de kosten van VSB en de door haar gefactureerde werkzaamheden, volgt daar niet uit waarom sprake is van een “buit” van € 26.500,00. Zie verder hierna r.o. 4.40 en volgende. Waar de overfacturatie van 358 uren op is gebaseerd, heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] verder niet toegelicht. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] besluit met de opmerking dat er naast deze becijferde fraude ongetwijfeld nog meer gefraudeerd werd, maar dat zij door de bewust beperkte omschrijvingen de overige zaken zeer moeilijk verder kan becijferen. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] verwijst concreet naar de hierna volgende facturen. Uit de stellingen die [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] ter zake van die facturen inneemt, leidt de rechtbank af dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] zich met betrekking tot die facturen beroept op betaling zonder rechtsgrond, zodat zij aanspraak maakt op terugbetaling (door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] opgevoerd als ‘schade’), dan wel stelt dat zij niet gehouden is tot betaling van facturen omdat daar geen prestaties tegenover zouden staan.
a. Factuur 17 september 2012
4.36.
[projectleider Aertssen] heeft op 15 september 2012 aan [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] een e-mail gestuurd, waarin staat:
“Goedemorgen [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] , zou je onderstaande kunnen factureren op werk Ineos te Zwijndrecht:
- 500 m1 dijklichaam maken voor het bedrag van 18,65 volgens contract NK/AHE/3547/7784
- 40 uur Regiewerk kraan + laser à 85,- per uur
- 40 uur grondwerker à 85,- per uur
Voor het werk Gent W 25797:
- - levering van 900 m2 betonstraatstenen à 11,25m2
- - Statiegeldpallets 90 x 10,-“
[medewerker Van Sommeren Bestrating] heeft deze e-mail namens [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] beantwoord op 18 september 2012 en heeft daarin voor wat betreft het werk Ineos “slaafs” de door [projectleider Aertssen] gebruikte termen gebruikt, aldus [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] , waarna [projectleider Aertssen] bij e-mail van 20 september 2012 formeel zijn akkoord heeft gegeven voor facturatie. Volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] wordt de “samenzwering” door dat akkoord “vervolledigd”, maar dat “ [projectleider Aertssen] en VSB bij deze mise en scène wel een steekje [laten] vallen” (punt 39 van de conclusie van antwoord in reconventie). [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat die laatste e-mail dateert van 20 september 2012, 19:42 uur, terwijl de factuur dezelfde dag door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] is ontvangen. Dat wijst er volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] op dat de factuur al eerder moet zijn verstuurd. Bovendien wordt op die factuur een fout uurtarief gehanteerd voor een grondwerker, € 85,00 in plaats van € 35,00. [projectleider Aertssen] vermeldt op een eigen notitie bij deze factuur: “Fout / verrekend op volgende factuur”, maar volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] was dat doorgestoken kaart, omdat van verrekening op latere facturen geen sprake meer is geweest. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] concludeert daaruit dat “door de ongetwijfeld met opzet misleidende notitie op de factuur het interne controlemechanisme van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] [werd] omzeild” (punt 40 van de conclusie van antwoord in reconventie).
4.37.
VSB voert aan dat de door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] geschetste gang van zaken – [projectleider Aertssen] stuurt een e-mail aan [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] met het verzoek te facturen op het werk Ineos, [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] stuurt de e-mail door aan [medewerker Van Sommeren Bestrating] , die de factuur opmaakt – niet blijkt van enige samenzwering, slechts dat de projectleider van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] vooraf akkoord geeft voor de facturatie. De vergissing op de factuur met betrekking tot het uurtarief heeft [projectleider Aertssen] later bij e-mail van 9 oktober 2012 aan VSB en aan een aantal medewerkers binnen [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] kenbaar gemaakt. Het verschil is door [projectleider Aertssen] in december 2012 verrekend. [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] had volgens het overzicht in december € 50.650,00 aan werk verricht, maar heeft een bedrag van € 37.240,00 gefactureerd (€ 50.650,00 -/- € 13.410,00, bestaande uit het teveel gefactureerde bedrag als gevolg van het foute uurtarief, een gedeelte van de reiskosten en het dijklichaam), aldus VSB.
4.38.
De rechtbank overweegt dat niet valt in te zien hoe uit wat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] noemt het “slaafs” overnemen van de door [projectleider Aertssen] gebruikte terminologie in zijn e-mail van 15 september 2012 door [medewerker Van Sommeren Bestrating] in zijn e-mail van 18 september 2012 en het akkoord dat [projectleider Aertssen] op de nadien opgestelde factuur heeft gegeven, kan worden afgeleid dat sprake was van een samenzwering tussen [projectleider Aertssen] en VSB. Het onjuiste uurtarief, dat [projectleider Aertssen] in zijn e-mail van 15 september 2012 noemt, is bovendien een fout van [projectleider Aertssen] , welke fout hij in een latere e-mail, van 9 oktober 2012, heeft gemeld aan [medewerker Van Sommeren Bestrating] en aan enkele medewerkers binnen [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] . VSB heeft gemotiveerd aangevoerd dat nadien ook een verrekening heeft plaatsgevonden, in december 2012. Dat heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] niet weersproken. De producties A.18.1 t/m 18.4 waarnaar [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] verwijst, bevinden zich niet in het dossier van de rechtbank (achter productie A.18 zijn (opnieuw) de producties A.17.1 t/m 17.4 overgelegd), maar ook als wordt uitgegaan van de door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] gestelde datum van de e-mail van [projectleider Aertssen] en de factuur van VSB, dan valt niet in te zien hoe daaruit een samenzwering kan worden afgeleid, nu gesteld noch gebleken is dat VSB de in de factuur gefactureerde werkzaamheden niet heeft uitgevoerd.
b. Factuur 19 oktober 2012
4.39.
[projectleider Aertssen] heeft op 9 oktober 2012 aan [medewerker Van Sommeren Bestrating] een e-mail gestuurd waarin staat:
“Voor het werk Zwijndrecht mag je onderstaande werkzaamheden factureren:
- 20 uur rupskraan x 85,-
- 20 uur grondwerker x 35,-
- 130 m1 dijklichaam x 18,65
Reiskosten doen we eind van de maand.”
In zijn antwoordmail van 11 oktober 2012 heeft [medewerker Van Sommeren Bestrating] conform het overzicht in voormelde e-mail een overzicht gemaakt en een factuurbedrag van € 4.824,50 ex btw berekend. Bij e-mailbericht van 18 oktober 2012 schrijft [medewerker Van Sommeren Bestrating] aan [projectleider Aertssen] :
“Onderstaande werkzaamheden heb ik nog niet gefactureerd. Conform afspraak zou jij een nieuw overzicht maken zodat we direct de juiste factuur kunnen sturen. Zou jij daarvoor de gegevens aan willen leveren?”
[projectleider Aertssen] antwoordt bij e-mail op 19 oktober 2012:
“Van afgelopen week gewoon factureren zoals hieronder aangegeven, volgend week maken we een grote bon.”
VSB Groep heeft op 19 oktober 2012 een factuur aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] gestuurd voor een bedrag van € 4.824,50, welke factuur door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] op 24 oktober 2012 is ontvangen en kort daarna is geboekt en betaald. Wat er fout is met of frauduleus is aan de hiervoor beschreven gang van zaken heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] niet gesteld.
c. Factuur 6 november 2012
4.40.
Het betreft een factuur van VSB Groep aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] voor een totaalbedrag van € 40.513,00. In een voorafgaand e-mailbericht van [medewerker Van Sommeren Bestrating] aan [projectleider Aertssen] van 30 oktober 2012 staat dat het gaat om verrichte werkzaamheden in de weken 41 t/m 43 op het werk Ineos voor een totaalbedrag van € 42.113,00.
[projectleider Aertssen] antwoordt [medewerker Van Sommeren Bestrating] bij e-mail van 2 november 2012:
“Deze omschrijving graag aanpassen naar:
Regieuren oktober, dus geen weken er bij vermelden → alle uren bij elkaar optellen
Maken dijklichaam klopt
Reiskosten oktober 3650,-
Graag opnieuw goedkeuring versturen met bovenstaande omschrijving.
Op dit moment hebben jullie 55000,- aan kosten en hebben jullie met bovenstaande werkzaamheden 81513,- gefactureerd (verschil van ca 26500,-)”
[medewerker Van Sommeren Bestrating] maakt een nieuw verzoek tot goedkeuring (e-mail 2 november 2012), dit keer voor een totaalbedrag van € 40.513,00, met een omschrijving conform het overzicht in de hiervoor geciteerde e-mail van [projectleider Aertssen] , die daaraan zijn akkoord geeft (e-mail 6 november 2012).
VSB Groep heeft aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] een factuur gestuurd, gedateerd 6 november 2012, voor € 40.153,00. In plaats van € 5.250,00 is € 3.650,00 aan reiskosten in rekening gebracht. Deze factuur is door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] betaald.
4.41.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat [projectleider Aertssen] tijdens een nacalculatiebespreking heeft aangegeven dat er een ’stock’ op het werk aanwezig was, hetgeen achteraf gelogen blijkt te zijn, aldus [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] . Verder is de factuur volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] ook op een ander punt vals, omdat er kosten voor werkzaamheden met betrekking tot een dijklichaam in rekening worden gebracht (1.400 m x € 18,65 per meter), terwijl die werkzaamheden al inbegrepen waren in de gepresteerde uren. Ook zijn volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] de verplaatsingskosten opgeklopt.
4.42.
VSB voert aan dat de werkbonnen ver achterbleven bij de uitgevoerde werkzaamheden, waarmee [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] het niet eens was. Het verschil tussen de kosten en het gefactureerde deel betreft de marge die Van Sommering Bestrating nog had om haar kosten te dekken. Op de factuur is 620 m dijklichaam in rekening gebracht tegen een meterprijs die voortvloeit uit de ‘Bestelbon’ van 7 september 2012 (zie r.o. 2.5), de overige bedragen zien op regiewerk dat is uitgevoerd voor hoofdaannemer BAM. Het betreft meerwerk, waarvoor afzonderlijk opdracht is gegeven. Ook op de facturen van 17 september en 19 oktober 2012 stond regiewerk afzonderlijk gespecificeerd. Dat de plaatsingskosten zijn opgeklopt blijkt nergens uit en van overfacturatie is ook hier geen sprake, aldus VSB.
4.43.
De rechtbank constateert dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] ook op dit punt tegenover het gemotiveerde verweer van VSB niets naders heeft gesteld, noch de stellingen van VSB gemotiveerd heeft weersproken. Zonder nadere toelichting, die ontbreekt, valt niet in te zien wat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] bedoelt met haar stelling dat [projectleider Aertssen] heeft aangegeven dat er een ‘stock’ aanwezig was op het werk en dat dat achteraf gelogen blijkt te zijn. Verder heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] in de hiervoor aangehaalde ‘Bestelbon’ van 7 september 2012 aan VSB Groep opdracht gegeven voor het maken van 1.500 m dijklichaam, het aanbrengen van 1.500 m wired mesh en 1.500 m biodegradeerbare verzelmat over de breedte van het dijklichaam en het aanbrengen van 1.500 m steenslagkern in het hart van het dijklichaam, al deze werkzaamheden tegen een prijs van € 18,65 per meter. Op de factuur van 6 november 2012 is 620 m, en niet 1.400 m, zoals [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] in punt 43 van haar conclusie van antwoord in reconventie stelt, in rekening gebracht. Dat die werkzaamheden niet zijn verricht en/of dat die al waren inbegrepen in de gepresteerde uren is gesteld noch gebleken, waaruit blijkt dat de plaatsingskosten zijn opgeklopt evenmin. Dat daarnaast nog regiewerk is verricht in de mate en omvang zoals door VSB Groep is gefactureerd, is door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] ook niet betwist. Datzelfde geldt voor de verklaring van VSB dat er na de oplevering van het dijklichaam in december 2012 door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] aan [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] opdracht is gegeven voor nadere werkzaamheden, omdat de dijk 50 cm te laag bleek te zijn. Werkafspraken over de uit te voeren werkzaamheden werden door [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] gemaakt met de uitvoerder van BAM als feitelijk opdrachtgever van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] , die akkoord ging met deze afstemming, aldus - onweersproken - VSB.
d. Factuur 10 december 2012
4.44.
Het betreft een factuur van VSB Groep aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] voor een totaalbedrag van € 36.020,00. In een voorafgaand e-mailbericht van 5 december 2012 schrijft [projectleider Aertssen] aan [medewerker Van Sommeren Bestrating] :
“Stuur mij even een overzicht hoe de factuur er uit zal zien als we alles er op zetten.”
[medewerker Van Sommeren Bestrating] stuurt diezelfde dag een overzicht van verrichte werkzaamheden in de weken 44 t/m 48 op het werk Ineos voor een totaalbedrag van € 37.620,00, waaronder reiskosten ad € 5.250,00, waarna [projectleider Aertssen] bij e-mail van 10 december 2012 (om 10.21 uur) antwoordt:
“Graag de reiskosten aanpassen naar 3650,-, zoals vorige maand. De rest is akkoord.”
Daarna volgt op 10 december 2012 (om 11:11 uur) een e-mailbericht van [medewerker Van Sommeren Bestrating] aan [projectleider Aertssen] met een overzicht van verrichte werkzaamheden voor een totaalbedrag van € 36.020,00 (met reiskosten ad € 3.650,00 in plaats van € 5.250,00) met een verzoek om een akkoord, waarna [projectleider Aertssen] bij e-mailbericht (om 11:12 uur) zijn akkoord geeft. De factuur, gedateerd 10 december 2012, voor een bedrag van € 36.020,00 is door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] betaald.
4.45.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat uit intern onderzoek is gebleken dat ‘men’ een steekje heeft laten vallen, omdat [projectleider Aertssen] binnen één minuut zijn akkoord geeft op de e-mail van [medewerker Van Sommeren Bestrating] van 10 december 2012. Dat kan volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] alleen omdat het doorgestoken kaart is. Het grootste onderdeel van deze factuur is regiewerk, waarover geen bonnen of details zijn verstrekt. Op die manier wordt controle onmogelijk gemaakt en dat zal ook wel de bedoeling zijn geweest van [projectleider Aertssen] en VSB Groep, aldus [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] .
4.46.
VSB voert aan dat [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] in verband met de uitgevoerde regiewerkzaamheden mandagstaten bijhield en dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] ( [projectleider Aertssen] ) die mandagstaten ook van [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] heeft ontvangen. De factuur is net zo gespecificeerd als de eerdere facturen (van 28 september 2012, 19 oktober 2012 en 6 november 2012), die door [projectleider Aertssen] en andere verantwoordelijken binnen [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] zijn geaccordeerd en betaald, aldus VSB.
4.47.
De rechtbank overweegt dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] het voorgaande niet heeft betwist en dat VSB ook onbetwist heeft aangevoerd dat [projectleider Aertssen] al op de hoogte was van de uren die [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] zou factureren, zodat hij per omgaande een akkoord voor die uren kon geven. De rechtbank overweegt dat in een tijdperk met smartphones en pc’s direct op e-mailberichten kan worden gereageerd en is van oordeel dat het enkele feit dat [projectleider Aertssen] zo snel zijn akkoord heeft gegeven op de e-mail van [medewerker Van Sommeren Bestrating] dan ook niet reeds duidt op een onrechtmatig handelen van VSB. Andere feiten en/of omstandigheden die daarop duiden zijn gesteld noch gebleken.
Daaraan wordt toegevoegd dat, als [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] (destijds of achteraf) van mening was dat bepaalde facturen onvoldoende gespecificeerd waren en/of onderliggende stukken ontbraken, het op haar weg had gelegen dat bij VSB aan te kaarten en om een nadere specificatie en/of onderliggende stukken te vragen. Uit het feit dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] de facturen telkens zonder commentaar heeft geaccordeerd en betaald, hoefde VSB immers niet af te leiden dat die facturen voor [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] niet voldoende gespecificeerd of onderbouwd waren.
e. Factuur 25 februari 2013
4.48.
Het betreft een factuur van VSB Groep aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] voor een bedrag van € 37.240,00, met de vermelding “Voor u verrichte werkzaamheden in december betreffende het werk Ineos in Zwijndrecht”. In een voorafgaand e-mailbericht van 25 februari 2013 heeft [projectleider Aertssen] aan [medewerker Van Sommeren Bestrating] geschreven:
“Hierbij toestemming voor het factureren van het bedrag van het bedrag van 37240,- voor het ophogen van de dijk, het aanbrengen van extra wired mesh en biogredeerbare mat en het egaliseren van de grond langs de dijk voor de maand december. Deze mail graag meezenden met de factuur.”
4.49.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat er niet de geringste specificatie is van deze beweerde werken: geen eenheidsprijzen, geen hoeveelheden, geen uren. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt: “In het licht van de algemene vaststelling dat [projectleider Aertssen] en VSB Groep met al hun facturen fraude hebben gepleegd, en vooral dan gezien de bewezen fraude van opgegeven uren aanwezigheid op de werf, mag dit in alle objectiviteit worden doorgetrokken naar deze factuur van 25.02.2013. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] beschouwt ze dan ook principieel als vals en instrumenteel voor oplichting” (punt 45 van de conclusie van antwoord in reconventie).
4.50.
VSB heeft ter zitting benadrukt dat, zoals ook al eerder is aangevoerd, alle verstuurde facturen voorzien waren van een overzicht met kosten van [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] , welke overzichten ook allemaal door [projectleider Aertssen] zijn ontvangen. VSB verwijst naar het door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] als productie A.23.1 bij dagvaarding overgelegde overzicht met een specificatie van de werkzaamheden voor de facturen van 25 februari 2013 en 8 maart 2013. De gefactureerde bedragen zijn op basis hiervan (met een door [projectleider Aertssen] bedongen afslag) vastgesteld. Het overzicht sluit aan bij de mandagenregisters van VSB en de aanwezigheidslijsten van BAM. [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] beschikt ook over de Limosa/A1 verklaringen van alle werknemers. De overzichten en facturen sluiten ook aan bij de gewerkte uren en het door [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] gehuurde materiaal, aldus VSB.
4.51.
De rechtbank overweegt dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] ook op dit punt de door VSB geschetste gang van zaken en de inhoud van de door VSB bijgehouden mandagenregisters en aanwezigheidslijsten niet gemotiveerd heeft betwist, noch aanvullende feiten en/of omstandigheden heeft gesteld waaruit blijkt dat sprake is van oplichting/fraude en gaat dan ook verder voorbij aan de algemene en ongefundeerde conclusie van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] , zoals hiervoor geciteerd in r.o. 4.49.
f. Twee facturen 8 maart 2013
4.52.
Het betreft twee facturen van VSB Groep aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] voor werkzaamheden in januari 2013 (€ 65.370,00) en februari 2013 (€ 28.900,00) met betrekking tot het werk Ineos.
[projectleider Aertssen] heeft bij e-mail van 8 maart 2013 aan [medewerker Van Sommeren Bestrating] geschreven:
“Hierbij toestemming voor het factureren van het bedrag van 65370,- voor de maand februari. Graag deze mail en bijlage meezenden met de factuur.”
In de bijlage bij deze e-mail zit een overzicht van verrichte werkzaamheden in de weken 49 t/m 52 van 2012 en de weken 1 t/m 5 van 2013.
[medewerker Van Sommeren Bestrating] heeft bij e-mail van 2 maart 2013 aan [projectleider Aertssen] een overzicht gestuurd van de weken 6 t/m 9 (februari), met in de bijlage een overzicht met diverse posten: ‘Verrichte werkzaamheden’ (in totaal € 29.270,00), ‘Door te belasten aan BAM’ (in totaal € 17.600,00) en ‘Extra werk [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] ’ (in totaal € 1.870,00).
[projectleider Aertssen] heeft bij e-mail van 8 maart 2013 aan [medewerker Van Sommeren Bestrating] geschreven:
“Hierbij geef ik je toestemming voor het factureren van het bedrag van 28.900,- voor de maand februari. Graag deze goedkeuring en bijlage meezenden met de factuur.”
4.53.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat het merkwaardig is dat het laatste overzicht verschillende onderdelen bevat en dat het bedrag van € 28.900,00, waarvoor [projectleider Aertssen] zijn goedkeuring geeft, niet af te leiden valt uit het overzicht. Volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] heeft het er alles van weg dat het “louter arbitrair door [projectleider Aertssen] naar voor is geschoven.” Volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] had [projectleider Aertssen] toen al door dat hij gecontroleerd werd (punt 47 van de conclusie van antwoord in reconventie).
4.54.
VSB verwijst voor wat betreft de gefactureerde bedragen naar de als productie 21 bij conclusie van antwoord/eis in reconventie overgelegde facturen, specificaties van de werkzaamheden en geleverde materialen van [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] , zoals die zijn aangeboden aan [projectleider Aertssen] , alsmede naar de onderliggende e-mailcorrespondentie. VSB voert aan dat de door [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] aangeboden specificatie hoger uitkwam dan uiteindelijk met toestemming van [projectleider Aertssen] mocht worden gefactureerd en dat om die reden de beide facturen naar beneden zijn bijgesteld. Het overzicht van door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] aan BAM door te belasten kosten zegt VSB coulancehalve op verzoek van [projectleider Aertssen] te hebben bijgehouden, zodat [projectleider Aertssen] naar zijn zeggen dit eenvoudig zou kunnen doorbelasten aan BAM.
4.55.
De rechtbank overweegt dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] alleen bezwaren uit tegen de factuur over februari (€ 28.900,00). [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] heeft voormeld verweer van VSB niet weersproken en evenmin gereageerd op de stukken waarnaar VSB verwijst. Ook op dit punt valt niet in te zien op grond waarvan geconcludeerd zou moeten worden dat sprake is van fraude. Dat het er volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] alles van weg heeft dat [projectleider Aertssen] “louter arbitrair” facturen naar voren schuift, lijkt uitsluitend te zijn gebaseerd op eigen vermoedens van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] , die op basis daarvan komt tot haar (ongefundeerde) conclusies, maar toont niet aan dat VSB op dit punt enig verwijt treft.
g. Gewerkte uren
4.56.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat BAM in haar hoedanigheid van hoofdaannemer van het werk Ineos aanwezigheidslijsten heeft bijgehouden, waarop per dag werd genoteerd wie er op het werk actief was (productie Z.5 bij conclusie van antwoord in reconventie). Op deze lijsten komen ook werknemers van VSB Groep voor. Volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] blijkt uit de aanwezigheidslijsten van BAM dat zij 2.872 uren aanwezig zijn geweest, terwijl in de (vermeend valse) facturen van VSB Groep in totaal 3.253 uren staan gefactureerd, en dat is 381 uren teveel over de hele periode, dus inclusief de eerder vermelde 358 uren (zie r.o. 4.35). [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] heeft als productie Z.6 bij conclusie van antwoord in reconventie een door VSB opgestelde urenstaat overgelegd. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] stelt dat volgens de staat van VSB in december 2012 in totaal 711 uren zijn gepresteerd door VSB Groep, maar dat het volgens de registratie van BAM in werkelijkheid om slechts 520 uren ging. VSB heeft volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] ook valselijk meer werknemers opgegeven:
in week 50: VSB noteert 4 man op maandag en dinsdag en 5 man op woensdag, donderdag en vrijdag, terwijl in de registratie van BAM voor elke dag van die week 4 man staat;
in week 51: VSB noteert 7 man die week, BAM maar 6 man;
in week 52: VSB noteert op maandag en donderdag 4 man, terwijl dat niet blijkt uit de registratie van BAM.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] concludeert dat door [projectleider Aertssen] en VSB Groep evenals bij het werk Ghelamco voor het werk Ineos overdreven uren of tarieven zijn gerekend, maar ook werkzaamheden aan de dijk in rekening zijn gebracht, die al in de gewerkte uren begrepen waren. Het werk Ineos, dat normaal gesproken met een operationele winst had kunnen worden afgesloten en waar [projectleider Aertssen] als projectleider een cruciale verantwoordelijkheid had, werd finaal afgesloten met een fors verlies, aldus [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] . Uit een door haar als productie Z.7 overgelegde afrekening blijkt volgens haar dat VSB Groep voor haar werkzaamheden aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] in totaal € 228.992,50 heeft gefactureerd, terwijl de hoofdaannemer BAM aan [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] voor diezelfde werkzaamheden in totaal een bedrag van € 62.954,60 heeft betaald, aldus een verschil (= verlies voor [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] ) van € 166.037,90.
4.57.
VSB heeft als productie 3 bij conclusie van antwoord/eis in reconventie het door haar bijgehouden mandagenregister overgelegd. Zij voert aan dat er op verzoek van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] en de hoofdaannemer BAM tussen Kerst en de jaarwisseling is doorgewerkt vanwege tijdsdruk. Hiervoor werden externe medewerkers ingezet, die in de lijst van BAM niet onder VSB staan vermeld. Ook staan niet alle externe medewerkers op die lijst en werden niet alle uren tijdens het bouwverlof geregistreerd door BAM, die zelf niet doorwerkte in die periode. Dat verklaart de door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] opgevoerde verschillen. Wat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] uiteindelijk aan haar opdrachtgever heeft gefactureerd, regardeert haar op geen enkele wijze, aldus VSB. Ter zitting heeft VSB nog toegelicht dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] nalaat te vermelden dat VSB tot twee keer toe herstelwerkzaamheden heeft moeten verrichten aan het dijklichaam op regiebasis. Die kosten komen boven op de prijs van het aangenomen werk. Dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] dergelijke (herstel)werkzaamheden niet doorbelast heeft aan haar opdrachtgever, is haar eigen keuze. Voor een gesteld verlies op dit project dient [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] de hand in eigen boezem te steken. Over een periode van een jaar (april 2012 tot april 2013) zijn er meerdere andere partijen werkzaam geweest op het project. Van enig causaal verband tussen het vermeend onrechtmatig handelen van VSB en het gestelde verlies is niet gebleken. Verder ontbreekt enige onderbouwing van het door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] vermelde minimale schadebedrag van € 44.400,00, aldus VSB.
4.58.
Ook in het licht van dit gemotiveerde verweer laat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] na om haar stellingen nader te concretiseren, laat staan te onderbouwen. De rechtbank overweegt dat bij het al dan niet winstgevend zijn van een project vele aspecten een rol kunnen spelen. Aan de omstandigheid dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] naar eigen zeggen minder door BAM betaald heeft gekregen dan door VSB Groep aan haar in rekening is gebracht, kan dan ook zonder enige toelichting, die ontbreekt, geen enkele conclusie worden verbonden, laat staan dat het een aanwijzing oplevert dat een gesteld verlies van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] van ruim € 160.000,00 het gevolg zou zijn van onrechtmatige handelingen van VSB.
Overig
4.59.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] gaat aan het slot van haar conclusie van antwoord in reconventie (punt 52 en volgende) in op de gestelde samenzwering tussen VSB Groep en [projectleider Aertssen] . Aan de hand van een aantal sms-berichten tussen [projectleider Aertssen] en zijn broer (Stephan [projectleider Aertssen] ) en tussen [projectleider Aertssen] en ‘ [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] ’, waarin ook de naam ‘ [naam 2] ’ valt, wordt een verband gelegd tussen [projectleider Aertssen] en [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] en ene ‘ [naam 2] ’, die door de Belgische justitie is aangehouden op verdenking van het witwassen van geld (2,3 miljoen euro) in een btw-carrousel waarbij vrachtwagens en opleggers werden verkocht. Verder verwijst [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] naar e-mailcorrespondentie tussen [projectleider Aertssen] en [medewerker Van Sommeren Bestrating] , waaronder de e-mail van 2 november 2012, waarin een verschil van € 26.500,00 wordt genoemd tussen de kosten van VSB Groep en de gefactureerde werkzaamheden (zie r.o. 4.40). Het feit dat [projectleider Aertssen] naar aanleiding van het in opdracht van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] verrichte interne onderzoek destijds tegenover de gerechtsdeurwaarder zou hebben verklaard dat dit ‘overfacturatie’ betreft, ligt volgens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] in lijn met de sms-berichten tussen de broers [projectleider Aertssen] en de sms-berichten tussen [projectleider Aertssen] en ‘ [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] ’. De conclusie van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] is dat ook daaruit blijkt dat sprake is van een systematische en wijdverspreide fraude, waarbij [projectleider Aertssen] en VSB op schandelijke wijze misbruik hebben gemaakt van het feit dat [projectleider Aertssen] bij [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] projectleider was en als verantwoordelijke op de werken beslissingen kon nemen en facturen kon goedkeuren. Door fictief bepaalde ‘stocks’ op te geven aan de boekhouding, kwam de overfacturatie niet aan het licht bij de maandelijkse financiële controles van de werken van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] en zijn de verliezen pas later aan het licht gekomen, toen de werken werden afgesloten en bleek dat deze ‘stocks’ niet bestonden, aldus [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] .
4.60.
De rechtbank overweegt dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] zowel in de klacht met burgerlijke partijstelling als in haar processtukken in deze procedure telkens ingaat op de rol die [projectleider Aertssen] heeft gespeeld in wat zij aanduidt als “bedrieglijk opzet om te frauderen”. Ter zitting heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] verklaard dat het een brij van facturen is en dat in de facturen stukken van prestaties zitten die wel of niet zijn uitgevoerd en dat de onrechtmatige daad van VSB in de prestaties van de facturen verweven zit en nauwelijks te ontwarren is. De conclusie dat VSB Groep dan wel [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] hebben samengespannen met [projectleider Aertssen] is desondanks voor [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] kennelijk zonneklaar. Dit wordt naar het oordeel van de rechtbank echter niet onderbouwd met onweerlegbare feiten, maar vindt haar grondslag in vermoedens, gebaseerd op fragmentarisch gepresenteerde feiten en omstandigheden. Het heeft er alle schijn van dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] , na haar interne onderzoek naar het handelen van [projectleider Aertssen] , op grond van een vermoeden dat [projectleider Aertssen] niet alleen heeft gehandeld, op zoek is gegaan naar een of meer andere mogelijke betrokkenen. Het onderzoek dateert van maart 2013 en al op 26 maart 2013 heeft [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] de klacht met burgerlijke partijstelling bij de rechtbank van eerste aanleg in Antwerpen ingediend. Niet betwist is dat VSB in dat kader al schriftelijke (bewijs)stukken heeft ingebracht, evenals nadien in de kortgedingprocedure en in de onderhavige procedure bij conclusie van antwoord/eis in reconventie. De rechtbank constateert dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] vooral ingaat op de conclusies die zij zelf trekt uit de overgelegde stukken, terwijl zij niet gemotiveerd en waar nodig onderbouwd ingaat op het gemotiveerde en met stukken onderbouwde verweer van VSB.
De rechtbank komt op grond van de thans voorliggende stukken tot de conclusie dat, voor zover het dossier aanwijzingen oplevert voor onrechtmatige handelingen die wijzen op een mogelijke betrokkenheid van [projectleider Aertssen] , daaruit niet is gebleken van een mogelijke betrokkenheid van VSB.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] lijkt ook te miskennen dat niet kan worden volstaan met het uiten van twijfel en/of het opwerpen van ‘discrepanties’, waarna VSB moet aantonen dat ze niet gefraudeerd heeft, maar dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] voldoende gemotiveerd en onderbouwd moet stellen, en bij betwisting moet bewijzen, dat VSB met [projectleider Aertssen] heeft samengespannen en heeft gefraudeerd en aldus onrechtmatig jegens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] heeft gehandeld. De door [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] gestelde feiten en omstandigheden, die niet alleen door VSB gemotiveerd zijn betwist maar ook met onderbouwende stukken zijn weerlegd, leveren, ook indien deze zouden komen vast te staan, naar het oordeel van de rechtbank niet, ook niet in onderlinge samenhang beschouwd, het bewijs op van de stelling dat VSB Groep/ [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] dan wel [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] onrechtmatig heeft gehandeld door samen te spannen met [projectleider Aertssen] tot het plegen van frauduleuze handelingen. Nu [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] geen andere feiten en/of omstandigheden heeft gesteld, die, indien bewezen, zouden kunnen leiden tot het oordeel dat VSB Groep/ [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] dan wel [gedaagde 3, gedaagde in conventie, eiser in reconventie] onrechtmatig jegens [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] heeft gehandeld en/of contractuele verplichtingen niet is nagekomen, komt de rechtbank aan nadere bewijslevering niet toe.
4.61.
De slotsom is dat de vorderingen van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] zullen worden afgewezen.
4.62.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van VSB worden begroot op:
- griffierecht € 3.829,00
- salaris advocaat 4.804,00 (2,0 punten × factor 1,0 × tarief € 2.402,00)
Totaal € 8.633,00
4.63.
De gevorderde nakosten zijn toewijsbaar, evenals de gevorderde wettelijke rente over de proceskosten en de nakosten.
in reconventie
4.64.
VSB vordert veroordeling van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] tot betaling van de openstaande facturen tot een totaalbedrag van € 132.210,00 plus wettelijke handelsrente. Het gaat om de in r.o. 2.7 genoemde vier facturen. Gelet op hetgeen hiervoor in conventie is overwogen en beslist, bestaat geen grond voor enige verrekening. Nu [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] geen verweer heeft gevoerd tegen de factuur van 13 februari 2013 en het inhoudelijke verweer van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] tegen de facturen van VSB van respectievelijk 25 februari 2013 en (twee van) 8 maart 2013 in conventie is verworpen, is [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] gehouden tot betaling van de vier openstaande facturen. Dit deel van de vordering van VSB zal worden toegewezen, met inbegrip van de wettelijke handelsrente, waartegen geen verweer is gevoerd.
4.65.
De vordering tot vergoeding van buitengerechtelijke kosten zal worden afgewezen. VSB heeft niet (voldoende onderbouwd) gesteld dat zij deze kosten daadwerkelijk heeft gemaakt en dat die kosten betrekking hebben op verrichtingen die meer omvatten dan een enkele aanmaning, het enkel doen van een schikkingsvoorstel, het inwinnen van eenvoudige inlichtingen of het op gebruikelijke wijze samenstellen van het dossier.
4.66.
VSB vordert tevens veroordeling van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] tot opheffing van het ten laste van VSB Machineverhuur gelegde beslag op de onroerende zaak aan de [adres 3], op straffe van een dwangsom. [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] verzet zich tegen opheffing van het beslag. Zij stelt dat zij, indien zij in het ongelijk wordt gesteld er recht en belang bij heeft haar vordering in hoger beroep aan het gerechtshof voor te leggen, waarbij haar tot zekerheid gelegde beslag dient te worden gehandhaafd.
4.67.
De rechtbank overweegt dat afwijzing van de vordering van [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] in conventie niet reeds betekent dat die vordering summierlijk ondeugdelijk is of het beslag onrechtmatig is en dat afwijzing van die vordering niet zonder meer leidt tot opheffing van het beslag. Het beslag vervalt van rechtswege indien een vonnis waarin de vordering van de beslaglegger is afgewezen gezag van gewijsde krijgt. Bij een vordering tot opheffing van een beslag dient een belangenafweging plaats te vinden (HR 25 november 2005, NJ 2006/148). De stelplicht terzake rust op de partij die opheffing van het beslag vordert (vgl. HR 30 juni 2006, NJ 2007/483). Nu VSB terzake niets heeft gesteld en de rechtbank niet is gebleken dat het voortduren van het beslag om andere redenen niet kan worden gerechtvaardigd, zal de vordering tot opheffing van het ten laste van VSB Machineverhuur gelegde beslag op de onroerende zaak aan de [adres 3] worden afgewezen.
4.68.
[eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] zal als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij in reconventie in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van VSB worden begroot op € 1.707,00 aan salaris advocaat (2,0 punten × factor 0,5 × tarief € 1.707,00). De gevorderde nakosten zijn toewijsbaar, evenals de gevorderde wettelijke rente over de proceskosten en de nakosten.
5De beslissing
De rechtbank
in conventie
5.1.
wijst de vorderingen af,
5.2.
veroordeelt [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] in de proceskosten, aan de zijde van VSB tot op heden begroot op € 8.633,00, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119 BW over dit bedrag met ingang van de 14e dag na betekening van dit vonnis tot de dag van volledige betaling,
5.3.
verklaart dit vonnis in conventie wat betreft de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad,
in reconventie
5.4.
veroordeelt [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] om aan [gedaagde 2 in conventie, eiser in reconventie] te betalen een bedrag van € 132.210,00 (éénhonderdtweeëndertigduizend tweehonderdtien euro), vermeerderd met de wettelijke handelsrente als bedoeld in art. 6:119a BW over het toegewezen bedrag telkens vanaf 30 dagen na de aanvang van de dag, volgende op die waarop de schuldenaar de factuur heeft ontvangen, tot de dag van volledige betaling,
5.5.
veroordeelt [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] in de proceskosten, aan de zijde van VSB tot op heden begroot op € 1.707,00, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119 BW over dit bedrag met ingang van de 14e dag na betekening van dit vonnis tot de dag van volledige betaling,
5.6.
verklaart dit vonnis in reconventie tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
voorts in conventie en in reconventie
5.7.
veroordeelt [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] in de na dit vonnis ontstane kosten, begroot op € 246,00 aan salaris advocaat, te vermeerderen, onder de voorwaarde dat [eiser 1 eiseres in conventie, verweerster in reconventie ] niet binnen 14 dagen na aanschrijving aan het vonnis heeft voldaan en er vervolgens betekening van de uitspraak heeft plaatsgevonden, met een bedrag van € 82,00 aan salaris advocaat en de explootkosten van betekening van de uitspraak, en te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119 BW over de nakosten met ingang van veertien dagen na de betekening van dit vonnis tot aan de voldoening,
5.8.
verklaart de onder 5.7. gegeven veroordeling in de nakosten uitvoerbaar bij voorraad,
voorts in reconventie
5.9.
wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. K. van Vlimmeren-van Ommen en in het openbaar uitgesproken op 5 december 2018. | Link naar deze uitspraak
|
| | |
|
|
